Yumurta Tavukçuluğu Bakım Ve Besleme Önerileri

Kafes sisteminde civcivlerin gelişinden önce birtakım hazırlıklar yapılmalıdır bunlar;

Kafesin altına yemlik kâğıdı konulmalıdır. Bu kâğıt kendiliğinden eriyebilir özellikte olmalı ya da bu özelliği göstermeyen kâğıtlar gaga kesimi sırasında kaldırılmalıdır.
Kümes en az 24 saat öncesinde ısıtılmalıdır sıcaklık dereceye ayarlanmalıdır.
Rutubet olmalıdır. Kafes yetiştirmesinde yeterli rutubeti oluşturmak çok önemlidir. Eğer gerekiyorsa koridorlar ısıtılarak rutubet arttırılmalıdır.
Aşırı sıcaklık(ağız açma) ya da düşük sıcaklık(toplanma ve fazla bağırma) gibi belirtiler izlenmeli ve gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.
Civciv kümese alınır alınmaz ilk 3 saatte %5’lik şekerli su verilir. İçme sularına uygun vitaminler katılır.
Sağlıklı civcivler alınmalıdır ve aşılama programına uyulmalıdır.

Hayvanların her gün en az bir kere;

Sağlık durumları,
Kümes ısısı,
Havalandırma durumu,
Yem ve su durumu,
Ölüm miktarı kontrol edilmelidir.

Yem ve su tüketimleri ile altlık durumu mutlaka kaydedilmelidir. Unutmayınız ki herhangi bir problem anında yeterli kayıtlar tutulmadığı takdir de uzmanların problemin sebebini anlaması ve sizlere gerekli tavsiyeler de bulunması zorlaşacaktır.

SICAKLIK
Tavuklar sabit vücut ısısına sahip hayvanlar olup, ter bezleri olmadığında vücut ısılarını çevre ısısına nefes alıp vererek ayarlayabilirler. Bunun için kümes ısısının ve rutubetin ideal düzeyde tutulması gerekir. Kümes sıcaklığının baştan sona kümes boyunca aynı düzeyde tutulmasına özen gösterilmelidir. Kümes sıcaklığı kontrol için kümes boyunca birincisi başa, ikincisi ortaya ve üçüncüsü kümesin sonuna olmak üzere en az 3 termometre ile tabandan 50.cm yüksekliğe asılır. Kümes içerisinde sıcaklık farklarının fazla olmamasına özen gösterilmeli, sıcaklık değerleri belli aralıklarla not edilmelidir.

Yaş	Isı
1-2. Gün	33°C
3-4. Gün	31°C
5-7. Gün	30°C
2. Hafta	29°C
3. Hafta	27°C
4. Hafta	24°C
5. Hafta	20°C
6. Hafta	Minimum 20°C - Maximum 30°C
6. Haftadan Sonra	Minimum 18°C - Maximum 30°C
İdeal Isı	18°C -24°C

İyi bir randıman için temiz ve kaliteli bir su en azından iyi bir yem kadar önemlidir. Bu yüzden suyun mineral, tuz ve bakteri yönünden temiz olması gerekir. Yüksek oranda tuz kabuk kalitesinin olumsuz yönde etkiler. Zararlı mineral ve bakteriler hayvanların sağlıklarını olumsuz yönde etkiler.Genel olarak yem tüketimi ile su tüketimi arasındaki oran 1,8 ve 2,1 arasında olmalıdır. Hayvanlara verilecek suyun kalitesi içme suyu kalitesinde olmalıdır. Hayvanlara verilecek suyun optimum ısısı 20°C olmalıdır. Hayvanların içtikleri su miktarı kümesin ısısına ve yem tüketimine bağlı olarak aşağıdaki tabloda görülen su/yem oranına göre değişir.

Yaş / Hafta	Yem Tüketimi gr./ Hayvan / Gün	Su Tüketimi ml./ Hayvan / Gün
1. Hafta	11	21
2. Hafta	17	33
3.Hafta	22	44
4. Hafta	28	53
5. Hafta	35	61
10. Hafta	58	100
11. Hafta	60	105
12. Hafta	64	110
18. Hafta	75	142
19. Hafta	81	147
20. Hafta	93	152

*Not: Tablodaki yem ve su tüketimleri 20°C ‘deki ısı için geçerlidir. Vücut ağırlıkları ve yem tüketimi çevre şartlarıyla, yem kalitesine göre değişiklik gösterir.

HAVALANDIRMA

İyi bir havalandırma altlığın iyi şartlar altında tutulmasını, doğru oksijen seviyesinin korunmasını civcivler tarafından solunan karbondioksitin, nemin ve altlıktan çıkan amonyağın ortadan kaldırılmasını sağlar. 1.kg Canlı ağırlığı için 0,7 m³/ saat veya 1.000 adet hayvan için;

1. Hafta	35 m³/ saat
2. Hafta	70 m³/ saat
3. Hafta	110 m³/ saat
4. Hafta	200 m³/ saat

IŞIK PROGRAMI

Işık programı ve kümes aydınlatması tavukların yumurtaya giriş zamanı, yumurtlama dönemindeki randıman ve yumurta iriliği ile yakından alakalıdır. Büyütme döneminde hayvanlar hedef vücut ağırlığından zayıf ise bir süre ışık miktarını arttırarak daha çok yem yemelerine sağlamakta yarar vardır. Yumurtaya giriş döneminde 17. Haftada vücut ağırlık ortamları düşük olan sürülerde ışık programını bir veya iki hafta ertelemek gerekir. Böylelikle düşük vücut ağırlıklı hayvanların yumurtaya girişini geciktirip, yumurtlayamama problemini önlemiş oluruz. Yaşa göre değil vücut ağırlığına göre ışık sürelerini ayarlamak gerekir.

Kümes Işık Yoğunluğu:

YAŞ	IŞIK YOĞUNLUĞU
0-1 Hafta	30 lux 4w/ m²
2-4 Hafta	10 lux 3w/ m²
5-17 Hafta	6 lux 2w/ m2
18.Hafta	20 lux3.2 w/ m²

Aydınlatma programında şu kurallar asla unutulmamalıdır:

Büyütme döneminde 15.haftaya kadar ışık süresini asla arttırmayınız.
18.haftadan sonra ışık süresini asla azaltmayınız.
Işık süresi 17. Saate kadar çıkartılabilir.

GAGA KESİMİ

Gaga kesimi tüm sistemlerde gerekmemekle beraber çok parlak ışık alan pencereli kümeslerde gagalama ve tüy çekmeyi önlemek için uygulamakta yarar vardır. Gaga kesiminin gerekliliği kannibalizmin önlenmesi, gagalama yoluyla yaralanmaya sebebiyet vermemek, seçici yemleme yapılmasını engellemek, yumurta siklusunda yumurtaya zarar vermesini engellemek için yapılmalıdır. Gaga kesimi 7 ila 14.gün veya 9 ile 10. Hafta arasında uygulama yapılmalı, bir bıçak ile 500 adetten fazla gaga kesilmemeli sadece sağlıklı ve stressiz hayvanların gagaları kesilmeli, içme sularına kesme sürecinde A, C, K vitamini verilmeli, gaga kesimine başlamadan evvel hayvanlar 12 saat yemsiz bırakılmalı, yalnızca iyi yetiştirilmiş ekiplere gaga kestirilmelidir.

AŞILAMA

Aşılama programı ve uygulama şekilleri çevre ve kümes şartlarına göre değişmektedir. Aşılamanın amacı sürünün ileriki yaşamında hastalıkların onlara ulaşabileceğini tahmin ederek gerekli korumayı sağlamaktadır. Aşılama ile özellikle hastalıklara karşı seviyede bağışıklık sağlayabilir. Aşı programınız için bölgeyi iyi tanıyan bir veteriner hekim ile görüşülerek aşı programı belirlenmelidir. Aşılar güvenilir firmalardan alınmalı, orijinal etiket taşımalı, imal tarihi ve son kullanma tarihi belli olmalıdır. Aşılamadan 15-20 gün sonra kan örnekleri alınarak aşı sonuçları değerlendirilmelidir.

Başlıca Aşılama Yöntemleri;

İçme suyuyla aşılama,
Sprey (püskürtme),
Göz-burun damla,
Gaga daldırma,
Enjeksiyon (iğne) şeklindedir.

BİYOGÜVENLİK/ HİJYEN:

Biyogüvenlik, hastalıkları önlemenin en iyi yoludur. Çiftlikte insanların ve ekipmanların hareketleri sıkı bir şekilde kontrol edilmelidir. Ziyaretçiler sınırlandırılmalıdır. Tüm ziyaretçiler ve çalışanlar için merkezi bir giriş olmalıdır. Bir çiftlik ziyaretinden sonra 48 saat boyunca başka bir çiftlik ziyaret edilmemelidir. Temiz çizmelerin, elbiselerin, bonelerin tüm ziyaretçiler ve çalışanlar tarafından kullanılması sağlanmalıdır. Tüm kümes girişlerinde içlerinde dezenfektan bulunan ayak banyoları konulmalıdır. Mümkün olduğu taktirde aşılamalar, taşıma ve gaga kesimi için dışarıdan kadro yada ekipman kullanılmamalıdır. İdeal olarak görevli personeller bir kümesle sınırlandırılmalıdır. Eğer ziyaret edilen sürü sayısı birden fazla ise, ziyaret küçük yaştan büyük yaşa, sağlıklı sürüden hasta sürüye doğru gerçekleştirilmelidir. Hasta bir sürü ziyaret edildikten sonra başka sürü gezilmelidir.